Faq
Kan je van een perceel akkerland of weiland dat te koop wordt aangeboden een voedselbos maken?
Dit is het antwoord dat de verantwoordelijke van een gemeentebestuur gaf op deze vraag:
Elk perceel moet individueel bekeken worden omdat de regelgeving niet overal gelijk is.
Een perceel kan deel uitmaken van een verkaveling of opgenomen zijn in een ruimtelijk uitvoeringsplan waarvoor er andere bepalingen gelden dan wat volgens de bestemming van het gewestplan zou mogelijk zijn.
De bestemming van het gewestplan kan ook verschillen van perceel tot perceel.
Hoe zit het bij ons? De Zoetenhof ligt in een agrarische zone. Dus bestemd voor teeltactiviteiten.
Wij hebben onze plannen gericht naar het departement Landbouw en Visserij. Zij gaven aan dat er geen vergunning nodig is omdat de aanplant van een boomgaard van hoog-, half- en laagstam fruitbomen in combinatie met fruit- en vruchthagen wordt gezien als teeltactiviteit.
Het is dus belangrijk je goed te informeren voor je een bod doet.
Hoeveel mag dat kosten?
De prijzen van weilanden of akkergronden, ook ‘bouwland’ genoemd, verschillen heel erg per regio. Weiland is doorgaans goedkoper dan akkerland. Soms worden voor akkerland extra kosten in rekening gebracht omdat de boer de grond bemest heeft en zijn investering zit als het ware nog in de grond op het moment van de verkoop.
Een telefoontje naar een notariaat in de buurt brengt klaarheid. De notaris heeft informatie over andere percelen die in het recente verleden verkocht zijn. Een notaris is verplicht om dit soort informatie gratis te verstrekken.
Let op: het is niet omdat een perceel grond openbaar te koop wordt aangeboden dat je ook kans maakt om het te kopen. Het zou wel eens kunnen dat de pachter, die het recht op voorverkoop heeft, beslist om de grond zelf te kopen .
Ook al is er een andere eigenaar, voor de boer die de grond pachtte, verandert er niets. Tenzij de nieuwe eigenaar zelf beroepsmatig ( meerdere jaren) boer is. Soms wordt er aan de pachter een vergoeding uitbetaald om de pacht op te heffen.
De grond is gekocht. Wat nu? Hoe begin je aan een voedselbos?
Als je nu begint met een voedselbos ben je geen pionier meer. Er zijn je al heel wat mensen voor gegaan, die met vallen en opstaan hebben ondervonden wat werkt en wat niet. En nu wil het wel lukken dat eigenaars van een voedselbos meestal heel enthousiast zijn om hun ervaringen te delen. Netwerken is dus de boodschap. Het is wel zo dat elke locatie anders is. Wat op een ander terrein goed werkt, zal misschien minder goed lukken op jouw perceel. Veel hangt af van de voorgeschiedenis van de grond, de bodemsoort, de grondwaterstand, oriëntatie, de aanwezigheid van water…
Er is intussen ook veel gepubliceerd over voedselbossen. Zie hiervoor o.a. de rubriek “Literatuur” op deze website.
Welke lagen zijn er in een voedselbos?
De 7 lagen van een voedselbos
1. Kruinlaag (fruit)bomen
2. Lage bomen (tussenlaag), bestaande uit kleinere (fruit)bomen
3. Struiklaag van fruit- en bessenstruiken,
4. Kruidlaag van meerjarige groenten en kruiden,
5. Bodembedekkers, een laag van planten die zich horizontaal verspreiden,
6. Ondergrondse- of wortellaag van planten die wortels of knollen produceren,
7. Klimmers, een verticale laag van klimmende planten
Waarom leggen we een dikke laag mulch?
Door houtsnippers, afgevallen bruin blad of gras rond de boom of struik te leggen trek je naast micro-organismen ook waardevolle schimmels aan. Deze schimmels zijn de helpers bij uitstek. Zij gaan een symbiose aan met de wortels waarvan ze koolstof krijgen. In ruil halen ze water en voedingstoffen van voor de wortels onbereikbare plaatsen. De bomen vervullen hier een hefboom om nutriënten (mineralen en voedingsstoffen) uit diepere lagen in de bodem naar boven te brengen en ze beschikbaar te stellen voor de gewassen via de bladval. In vergelijking met éénjarige gewassen nemen bomen en diep wortelende planten dus andere nutriënten op uit de bodem en dit vooral uit diepere lagen tot waar het wortelstel van éénjarige gewassen niet reikt. Het organisch materiaal beschermt de grond ook tegen uitdroging.
Nooit kaal, niet ieder seizoen opnieuw beginnen.
Doordat je de grond altijd bedekt houdt, hoeft er niet gespit of geploegd te worden.
Door dat het land niet ieder seizoen overhoop gehaald hoeft te worden, trekt het allerlei vogels, dieren en insecten aan, die je op andere plekken niet meer kunt vinden, en verstoor je het leefgebied ook niet. Ook is gebleken door een hele slimme manier van bij elkaar zetten van soorten, het gewas geen onderhoud nodig heeft. Het zal in het begin bijgestuurd moeten worden, maar dan kan het door zichzelf bestaan. Zoals een bos. Vandaar de uitdrukking Voedselbos. Het is een win- win situatie voor iedereen.
Uit een goed ontworpen voedselbos kan het hele jaar worden geoogst.